Cora van Mook: “De overheid zal straks met doorzettingsmacht ingrijpen”

In 2003 hield zij met haar stichting “Windmolen N57 Nee” windmolens van 120 meter hoogte tegen in de polder bij haar woonplaats Hellevoetsluis. Nu, vele jaren later, wacht een misschien nog wel veel grotere uitdaging. Als onderdeel van de Regionale Energiestrategie (RES) dreigen er nu nog hogere windmolens te komen in de polder waar Cora van Mook (60) woont. En ondanks een chronische ziekte zal ze opnieuw in het geweer komen voor het behoud van het open landschap en de volksgezondheid. Als gepensioneerd beleidsmedewerker bij diverse omliggende gemeentes weet ze hoe de bestuurlijke hazen lopen en is ze vaardig in het aanvechten van slecht beleid. Ze volgt de ontwikkelingen van de RES in haar regio op de voet, omdat ze voorziet dat de polder anders vol komt te staan met windmolens ter grootte van de Eiffeltoren.

Tekst: Ramon Bril

Waarom wil je geen windmolens in de polder?

Polders zijn open landschappen, en die worden in Nederland steeds zeldzamer. Het is een deel van onze Nederlandse identiteit die we kwijt aan het raken zijn. Daarnaast zijn ze zeer schadelijk voor de volksgezondheid. Zo’n tien procent van de omwonenden krijgt klachten door geluidsoverlast, dat werd al in 2014 beaamd door toenmalig staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu. Veel mensen weten niet dat het laagfrequente geluid van windmolenparken tot 25 kilometer verderop voor hinder kan zorgen. Mensen worden er ‘s nachts wakker van. Dit alles is wetenschappelijk aangetoond, maar bij de besluitvorming wordt dit niet meegenomen omdat laagfrequent geluid bij metingen van geluidsoverlast mag worden genegeerd. Omdat de kleinere windmolens niet rendabel zijn, wordt er in de RES-plannen veelal gekeken naar zeer hoge windmolens tot wel 240 meter, die veel kabaal en hinderlijke slagschaduw maken. De toppen van de wieken zijn bijna zo hoog als de Eiffeltoren. Niet iets voor hier in de polder.

Hoe heb je het plaatsen van de windmolens bij jou in de buurt destijds weten te voorkomen?

In 2003 werd er binnen de gemeente waar ik woon, Hellevoetsluis, vergaderd over het plaatsen van 120 meter hoge windmolens net naast mijn huis. Om dat te voorkomen heb ik een stichting opgezet om samen met omwonenden daartegen actie te gaan voeren. Met posters en huis aan huis pamfletten zijn we er in geslaagd om het bestaande bestemmingsplan aan te laten passen. Er was in dat plan ruimte voor de plaatsing van 60 meter hoge windmolens, maar die zijn niet rendabel genoeg. De oranje posters van ons verzet tegen de windmolens kleurden de straten van onze dorpen fel oranje en in de raadzaal werd uiteindelijk unaniem tegen de plaatsing van de molens gestemd.

 Als anderen ook succes willen behalen bij het tegenhouden van windmolens en zonneweides, waar moeten zedan op letten?

Het is erg waardevol in de carrière van een politicus om windmolens te bouwen. Deze wil aan zijn kiezers laten zien dat hij goed bezig is voor het milieu en windmolens vallen op. Als de kiezers echter samenkomen en zich tegen de plaatsing van windmolens uiten, zullen bestuurders daar vatbaar voor zijn. Het is niet simpel in je eentje, je moet weten hoe het openbaar bestuur werkt en hoe de rapporten te lezen. Die zijn lang en lastig te begrijpen door ambtelijk jargon. Solitair is het dus bijna niet te doen. Vaak gaat het om trajecten die al jarenlang spelen in het gemeentehuis en waar geen haan naar kraaide. De politiek bereidt voor en duwt dan later door. Maar voor actiegroepen is de politiek wel degelijk vatbaar, zeker als een groot deel van de bevolking aangeeft ergens tegen te zijn. Daar zitten immers potentiële kiezers onder. Samen sta je dus veel sterker. Constructief meedenken is daarbij een waardevolle toevoeging, buig mee naar hoe het wel kan. Enkel nee roepen is vaak geen optie.

 Hoe zit het nu met de RES en jouw regio?

Ik volg de RES op de voet. Op ons eiland Voorne Putten staan alle windmolens nu aan de rand, de bevolking heeft dat besloten, want daar zijn ze minder storend. Dit wordt momenteel meegenomen in de RES van onze regio. Maar, ik weet nu al dat er gestreden zal moeten worden en daar bereid ik me op voor. Ik zie het aankomen dat het Rijk straks alle RES-plannen bij elkaar optelt en dat dit niet voldoende is voor het halen van de doelstelling. De overheid zal dan met doorzettingsmacht ingrijpen en op zoek gaan naar andere plekken om windmolens te plaatsen. En laat nou net in het onderzoeksrapport van onze gemeenten een bijlage zitten die aangeeft dat er voldoende andere potentiële ontwikkellocaties zijn naast de voorkeurslocaties, midden in onze polders. Onze RES-regio gaat uit van een rapport van het bedrijf Pondera, een bedrijf dat vaak door gemeenten en provincies wordt ingehuurd voor advies, maar die daarnaast ook aan ontwikkeling doet en er dus bij gebaat bij is om windmolens te bouwen. Ik zie de bui dus al hangen.