Dit document beschrijft aan de hand van beantwoorden van vragen, wat de impact is hetgeen de gemeente Lochem doet in het kader van de RES, voor het klimaat.

Verder bevat het document een aantal bijlagen als achtergrondinformatie.

Conclusie

Inderdaad doet de gemeente Lochem te weinig voor het klimaat. Dit kan je op twee manieren interpreteren:

Lochem maakt zijn ambitie niet waar van energieneutraliteit in 2030 zoals gesteld in concept-RES.
Op wereldschaal draagt Nederland voor 0,35% bij aan de temperatuursverandering in 2100, en daarmee een willekeurige gemeente zoals Lochem, zelfs nihil.

En dan weten we ook nog niet wat het betekent voor onze portemonnee.

Hoeveel graden Celsius opwarming wordt vermeden in 2100?

Dit hoofdstuk behandelt de antwoorden op bovenstaande vraag en vervolgvragen en -antwoorden

Als alle landen die Parijs hebben ondertekend levert dat 0,17 ℃ minder temperatuurstijging op in 2100.
Het Nederlandse klimaatbeleid scheelt maar 0,0003 graden (0,35%). Dit is gefactcheckt door Volkskrant en NRC.
Bijdrage gemeente Lochem aan vermindering van de temperatuurstijging is NIHIL

Maar niet alle landen doen mee aan Parijs?

Nou ja de VS hebben zich vooralsnog teruggetrokken. De VS is één van de vijf landen en regio’s met de grootste uitstoot. China, de VS, India, Rusland en de EU stootten in 2017 gezamenlijk ruim 60 procent van de totale mondiale hoeveelheid broeikasgassen uit. Wel is het zo dat in de laatste tien jaar vooral China en India de grote stijgers zijn, terwijl de drie andere een constante of licht dalende trend laten zien. Voor de aanpak van de wereldwijde klimaatverandering is het veel belangrijker wat snelgroeiende ontwikkelingslanden doen, dan de goedbedoelde stapjes in Nederland. „In feite doet de Europese uitstoot er niet toe”, stelt de Britse klimaatwetenschapper Nic Lewis.

Niets doen is toch geen optie?

Niets doen is inderdaad geen optie, echter is hernieuwbare energie onvoldoende (BP 2018, DNV GL Energy Transition Outlook 2019, The Oildrum). Van Big Oil tot Groen schat men het aandeel fossiel wereldwijd nog steeds op zo’n 50% in 2050. Dit wordt geïllustreerd in onderstaande figuren.

Figuur 1Globale energie consumptie volgens BP 2018

Figuur 2 wereldwijde levering van primaire energie per bron (IEA WEB 2018, DNV GL 2019)

Figuur 3 Wereld energiegebruik tot 2040 (Peak oil)

Hoeveel moet er dan gebeuren?

Energiegebruik EU is 1230 miljoen ton olie-equivalent (MTOE). 1MTOE staat gelijk aan 1 kerncentrale met een vermogen 1,5gigawatt ÓF 1000 windmolens van 3MW ÓF 14000000 zonnepanelen. Dit betekent dat elke 9 dagen tot 2050, 1MTOE moet worden vervangen! De Green deal voorziet in 575 miljard per jaar voor de komende 20 jaar = 11500 miljard. Dit ziet eruit als een onmogelijke missie.

Hoe zit het dan met energiegebruik in Nederland?

In Nederland wordt gekeken naar het finaal Energiegebruik: 1788,4 PJ in 1990 en 1857,9 PJ in 2019. Dit is echter misleidend, want grote posten als schepen en vliegtuigen en grondstoffen voor de (petro)chemie worden niet meegenomen. Als we als Nederland in 2050 energieneutraal willen zijn, dan moet bijvoorbeeld Rotterdam worden opgeheven, want dan ook geen grondstoffen en (petro)chemie meer. Verder missen in het finaal energiegebruik ook:

Chemelot (oud-DSM),
Tata Steel,
DOW Chemical in Terneuzen.

Een eerlijker optelling van het totale energieverbruik (totaal energieaanbod + bunkering) is 3670PJ (~1020TWh). De NL-RES van 35TWh draagt daar dan maar voor 3,4% bij.

Hoeveel is het aandeel zon en wind van Lochem in de RES?

In totaal neemt Lochem met het huidige aanbod voor zon en wind 16% van de regionale doelstelling voor haar rekening (Memo concept-RES, 17 maart 2020). Dat is 0,20 TWh in 2030 en 0,36TWh in 2050.

Hoe zijn die TWh berekend?

Met een capaciteitsfactor voor wind van 37% (EZK) en vermogen zonneweides van 0,8MW/ha en 854 vollasturen (EZK) kom ik op 0,04TWh wind en 0,17TWh zon. Dit leidt opgeteld tot 0,21TWh (~0,20TWh). Als echter capaciteitsfactoren afgeleid van CBS worden gebruikt is de opbrengst beduidend lager.

Hoeveel hectare zonneweides komt erbij in 2050?

Met dezelfde capaciteitsfactoren kom ik op 0,16TWh wind en 0,20TWh zon. Ik heb het totaal aantal hectare zon geschat op 300.

Hoeveel is het energiegebruik van Lochem?

Volgens de klimaatmonitor is het energieverbruik van Lochem gemiddeld (2014-2018) 3,747 PJ ~ 1 TWh.

Maar de Concept-RES stelt toch dat 1TWh gelijk staat aan 138 windmolens OF 1227ha zonneweides?

138 windmolens met capaciteitsfactor 37% (EZK) levert 1,34TWh op en 1227ha zonneweide levert met (geschat vermogen 0,8MW/ha en 854vollasturen (EZK) 0,84TWh op. Wind op land haalt capaciteitsfactor van 23% en op zee 37% (CBS). Om met 1227ha 1TWh op te wekken heb je een berekend vermogen van 0,95MW/ha nodig.

En Lochem neemt 4 windmolens en 250ha zon voor zijn rekening in 2030?

Voor de gemeente Lochem komt de RES neer op de ontwikkeling van circa 250 ha (inclusief de 60 ha reeds vergund oppervlak). (Memo concept-RES, 17 maart 2020).

Wat was het energiegebruik in 1990 dan?

Energiegebruik in 1990 in Lochem nog niet kunnen vinden om de 49%, 55% of energieneutraliteitsclaim te kunnen onderbouwen.

De ambitie van Cleantech regio is toch energieneutraliteit in 2030 met 7,41TWh?

Ja, maar met een gemiddelde hoeveelheid van 10 TWh (klimaatmonitor 2014-2018) is onduidelijk hoe men dit gaat doen.

Wat kan Lochem doen om CO2 terug te dringen?

Meer windmolens en zonneweides plaatsen ;-(
Meer zon-op-het-dak.
Meer inzetten op energiebesparing ?
Andere duurzame vormen van energie zoals geothermie, biomassa en biogas.
Aandringen in Den Haag om aandeel kernergie in de energiemix te verhogen op de drie locaties Borsele, Maasvlakte en Eemshaven (bestemmingsplan hiervoor is aanwezig)

Maar meer windmolens en zonneweides leiden toch tot grotere verrommeling van ons mooie landschap?

Inderdaad en dat wil ik niet. Als we alle landbouwgronden volzetten in Nederland (23000km2 x 6MW (piek) = 138GW = 40GW continu) kunnen we 1/3 van onze totale energieverbruik met windenergie opwekken. En dan heb ik nog niet over de zee, en alle grote wateren. Die dienen allemaal te worden volgezet c.q. gelegd om alle energie hernieuwbaar op te wekken.

Figuur 4 Nederland wordt 1 groot industrieel park naar interpolatie van een intensieve locatie bij Wijk bij Duurstede

Hoeveel energie kan worden bespaard (in Lochem)?

Hoeveel energie kan worden bespaard wordt pas duidelijk als Transitievisie Warmte (TVW) en Regionale Structuur Warmte (RSW), onderdeel RES 1.0 beschikbaar komen.

Hoeveel leveren andere vormen op? Biomassa is toch alleen op papier CO2-neutraal?

Hoeveel energie kan worden opgewekt wordt pas duidelijk als Transitievisie Warmte (TVW) en Regionale Structuur Warmte (RSW), onderdeel RES 1.0 beschikbaar komen. Kerncentrales kunnen afhankelijk van de capaciteit en afhankelijk van het aantal zou met 40-50 stuks zo’n 20% van de elektriciteit kunnen opwekken.

Wat wil je dan wel?

Zon op het dak,
Isolatie,
Besparing,
Niet van het gas af (ideale transitiebrandstof, maar niet uit Groningen),
Liefst opname kernenergie in de landelijke energiemix, opdat het landschap kan worden ontzien.
En ik wil weten wat het gaat kosten, want dat blijft bij het lezen van de stukken onduidelijk.

Bijlagen

Bijlage 1 Berekening TWh capaciteitsfactoren EZK

In het Nederlandse Klimaatakkoord uit 2019 wordt gerekend met 854 vollasturen voor zonnepanelen en 3237 vollasturen (capaciteitsfactor ~37%) voor wind op land.[1]

Bronnen, noten en/of referenties:

1. Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, Klimaatakkoord – Klimaatakkoord. www.klimaatakkoord.nl (19 februari 2019). Geraadpleegd op 1 november 2019.

Bijlage 2 Berekening TWh capaciteitsfactoren CBS

Om met 138 op 1TWh uit te komen moet de capaciteitsfactor wind worden teruggebracht naar 27,6%. Om met 1227ha zonneweides op 1TWh uit te komen, moet het vermogen worden opgeschroefd naar 0,95MW/ha (terwijl literatuur van WUR niet verder dan 0,5MW/ha gaat).

Bijlage 3 Capaciteitsfactoren Wind en Zon

In Nederland en België rekent men voor zonnepanelen met gemiddeld 850 vollasturen per jaar (capaciteitsfactor ~10%).

Opbrengst van een zonnepark of zonnedak

Grootschalige fotovoltaïsche installaties hebben een vermogensdichtheid van ongeveer 0,7-1 MW per hectare (70-100 MW/km²). In Nederland komt dat neer op een productiedichtheid van ongeveer 0,5 tot 1 GWh per jaar per hectare (50-100 GWh/jaar/km²), in het beste geval genoeg voor ongeveer 300 huishoudens (per hectare, 30.000 huishoudens per km²). Met typische zonnepanelen van 300 W zijn dat zo’n 2 à 3.000 zonnepanelen per hectare (200.000 tot 300.000 per km²). De vermogens-, panelen- en productiedichtheid is iets hoger bij panelen in een oost-west opstelling dan bij een traditionele zuid-opstelling. Met drijvende (en/of meedraaiende) zonnepanelen kan ook een iets hogere productiedichtheid gehaald worden.

Bijlage 4 Energiegebruik CTR – klimaatmonitor

Bijlage 5 Energieverbruik Nederland 1990 versus 2019 volgens statline CBS

Luke 26 februari 2021 om 20:39- Antwoorden

Er zijn in de wereld honderden ongecontroleerde mijnbranden gaande, hoofdzakelijk in China, India, Rusland en de VS, maar ook Duitsland heeft er een aantal. Deze ondergrondse mijnbranden van kolenlagen veroorzaken per jaar meer CO2 dan ALLE man-made CO2 productie van West-Europa bij elkaar. Ook komt er bij die ondergrondse branden heel veel methaan bij vrij, een 10x zo krachtig broeikasgas als CO2. Het zou dan ook veel meer CO2 winst opleveren als Nederland al z’n honderden miljarden zou besteden aan het bestrijden van deze wereldwijde kolenbranden, inplaats van het vergiftigen van ons Hollands landschap met idioot grote windmolens en zonneweides die ook nog eens netto nauwelijks CO2 winst opleveren. De reden waarom de politiek dat niet doet, is omdat het veel moeilijker is de goede “groene” sier te maken met geld dat in het buitenland wordt uitgegeven (Holland heeft immers zelf geen mijnbranden) dan wanner je het hele land vol plempt met windturbines en glazen weilanden. Dat laatste is immers veel meer “zichtbaar beleid”. Kortom; kop-zonder kop beleid van politici die helemaal niet weten wat er in de wereld allemaal te koop is. (Ja zelfs die “internationale trut” van Kaag niet, die altijd zo goed weet hoe WIJ onze carbon footprint moeten verkleinen).
Wie meer wil weten over CO2 uitbrakende mijnbranden kan daar veel over vinden op het Internet. Hier bijvoorbeeld:
https://www.alliedacademies.org/articles/coal-fires-a-major-source-of-greenhouse-gases-a-forgotten-problem-8871.html

Lochem doet nihil

Bos bij Lochem

Exelse Broek

WOB Lochem

Voorwoord